Er zijn diverse redenen waarom iemand een huis of appartement wil huren in de plaats van kopen. Huren heeft ook bepaalde voordelen ten opzichte van kopen. Toch moet je goed opletten voor je een huurcontract ondertekent.
Woningen worden zowel verhuurd door particulieren als via immokantoren. Informeer je goed, dit kan bijvoorbeeld op de websites Wonen Vlaanderen of Wonen in Brussel. Om o.a. discriminatie tegen te gaan, is de verhuurder verplicht om de huurprijs van de woning en de eventuele bijkomende kosten van de woning te afficheren.
Als je een bescheiden inkomen hebt, kom je mogelijks in aanmerking voor een sociale woning. Zoek je een sociale woning om te huren? Ga dan zeker ten rade bij de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen of bij hun Brusselse collega's.
Er bestaan verschillende soorten huurcontracten: handelshuur, studentenhuur, woninghuur voor korte of lange (9 jaar) of levenslange duur, medehuur... Elk soort huurcontract heeft eigen regels. Een huurcontract zonder vermelding van de duur, wordt geacht afgesloten te zijn voor 9 jaar.
Vooraleer je een huurcontract ondertekent, zorg je er best voor dat je goed bent ingelicht. Let op: de huurwetgeving, en dus wat wel of niet in een huurcontract mag staan, is gewijzigd. Zo is er een afzonderlijke regeling voor Vlaanderen en Brussel. De regeling in Vlaanderen wijzigt past ten vroegste op 1 januari 2019, waarvan je de brochure hier kan downloaden. Tot en met 31 december 2018 blijven de oude regels bestaan. Voor Brussel gelden er anderen, nieuwe regels vanaf 1 januari 2018. Je kan op beide websites een brochure downloaden die je bij voorkeur leest vooraleer je jouw huurcontract ondertekent. Er zijn ook voorbeeld-huurcontracten.
De verhuurder mag voor het tekenen van het huurcontract een aantal gegevens opvragen van de huurder, zonder dat deze mogen discrimineren. Zo mag de verhuurder bijvoorbeeld het bewijs vragen dat de huurder over voldoende financiële middelen beschikt om de huur te kunnen betalen.
Huurcontracten moeten in principe verplicht schriftelijk opgesteld worden en er moet bij het aangaan een plaatsbeschrijving opgemaakt worden. De verhuurder moet dit ook laten registreren!
Woon je samen (feitelijk samenwonenden)) en is het huurcontract op naam van één van beiden opgesteld, dan heeft de andere samenwonende geen rechten of plichten m.b.t. de woning. Bij wettelijk samenwonenden of gehuwden is dit anders: tekent één van beiden het huurcontract, dan is de echtgeno(o)t(e) of de andere partner automatisch medehuurder, en heeft hij dezelfde rechten en plichten. Dit betekent ook dat de verhuurder alle kennisgevingen en opzeggingen aan beide moet doen, ALS hij op de hoogte is van het huwelijk of wettelijk samenwonen (ofwel door vermelding in het huurcontract ofwel door extra kennisgeving door de huurder(s))._
De huurprijs staat vermeld in het huurcontract en kan dus niet zomaar worden gewijzigd. Wel kan de prijs jaarlijks worden aangepast aan de index zonder dat dit vastgelegd is in het huurcontract. De verhuurder vraagt dit schriftelijk aan. Op de website van de FOD Economie kun je de jaarlijkse indexering van de huurprijzen berekenen.
Wanneer je een woning huurt, vraagt de verhuurder in de meeste gevallen een huurwaarborg. Dit bedraagt, afhankelijk van de huurwaarborgvorm, twee of drie maanden huur. Voor sommige huurders is dit een (te) groot bedrag, daarom voorziet men zowel in Brussel als Vlaanderen voor mogelijkheden waarbij men de huurwaarborg op een andere manier kan
Naast de huurprijs en de waarborg moet je rekening houden met eventuele bijkomende lasten of kosten voor verbruik en onderhoud. Dit kan zowel een forfaitair (vast) bedrag zijn, of de vergoeding van het reëel vebruik (evt. nadat een voorschot werd betaald).
Als huurder moet je nooit de onroerende voorheffing op de woning betalen. Heb je minstens twee kinderen ten laste, dan kun je wel de vermindering van onroerende voorheffing in de huurprijs verrekenen.
De regels over het opzeggen van de huur worden bepaald door het type huurcontract dat je afgesloten hebt. Wil je vroegtijdig opzeggen, dan moet je mogelijks een vergoeding betalen (tenzij jouw huurcontract niet werd geregistreerd):
Zegt de verhuurder de huur op, dan moet hij dit betekenen aan beide echtgenoten of wettelijk samenwonenden, anders blijft de huur voortbestaan voor één van beiden en dus voor allebei, aangezien het de beschermde gezinswoning is. Overlijdt de huurder, dan blijft het huurcontract doorlopen voor de erfgenamen (die het huurcontract wel kunnen opzeggen), tenzij bij de optie van de levenslange huur.
In de regelgeving worden de rechten en plichten van de huurder en verhuurder omschreven. In welke staat moet de woning zich bevinden? Wie moet welke herstelling en onderhoudswerken doen? Mag de verhuurder de woning betreden? Over sommige punten bestaan discussie. Maar je kan het beste de brochures lezen waarnaar we hierboven verwezen.
In Vlaanderen mag een verhuurder vanaf 27 augustus 2018 het houden van een huisdier niet meer verbieden. Meer info vind je hier.